بینو؛؛ رسانه‌های آنلاین طی سال‌های اخیر، چنان رشد و گسترش چشم‌گیری داشته‌اند، که امروزه پرچم‌دار دیگر رسانه‌ها محسوب می‌شوند. سرعت در انتشار اخبار، کوتاه‌نویسی و سهولت مخاطب در دسترسی به اخبار را می‌توان از جمله مزیت‌های اصلی رسانه‌های آنلاین برشمرد. اما همین رسانه‌ها، معایبی نیز به همراه دارند که در صورت پایین بودن اطلاعات مخاطب و همچنین فقدان «سواد رسانهای» می‌تواند این رسانه‌ها را به رسانه‌هایی آسیب‌زا تبدیل کند.
«Fake news» یا همان اخبار جعلی یکی از این آسیب‌ها است. موضوعی که این روزها با گسترش وسیع رسانه‌های مجازی در دنیا و کانال‌های خبری به خصوص در پیام‌رسان‌ها و شبکه‌های اجتماعی که محمل آسان و ارزانی برای تولید و توزیع فراهم کرده‌اند به مسئله و چالش مهمی برای همه کشورها و کسب و کارها تبدیل شده است.
ظهور عصرفناوریهای ارتباطی دیجیتال و ویژگیهای آن که تغییرات گستردهای را در نظامهای تولید، توزیع و مصرف رسانهای موجب شده است، بستر بسیارگستردهتر و آماده‌تری برای انتشار و مصرف اخبارجعلی فراهم آورد و از طرف دیگر امکانات شناسایی و مقابله با این نوع اخبار را نیز توسعه داده است.
از این رو مسئله اخبار جعلی امروزه دغدغه یک یا چند کشور نیست بلکه در سراسر جهان نفوذ یافته و از این جهت بیراه نیست که آن را دغدغه‌ای جهانی بخوانیم.
در این ویژه نگاره ای که توسط «دفتر مطالعات رسانه‌های نوین» منتشر شده است، به بررسی اخبار جعلی خواهیم پرداخت و از این منظر ماهیت، دیدگاه‌ها و روش‌های مقابله با این آسیب را مورد بررسی قرار خواهیم داد. بخشی از این گزارش برگرفته از تحقیقات انجام شده در موسسه «Trusted Web» در خصوص بررسی اخبار جعلی،اهداف، پیامدها و راههای مقابله با آن در امریکا و اروپا است. این موسسه تحقیقاتی در امستردام هلند قرار دارد و مطابق آنچه که در وبسایت آن تأکید شده است ماموریت خود را ایجاد اعتماد در اینترنت و ایجاد فضای مجازی امن تعریف کرده است. از سوی دیگر در این نوشتار از تحقیقات موسسه رویترز تحت نظارت دانشگاه آکسفورد و موسسه فناوری ماساچوست (MIT) نیز بهره گرفته شده است.
در این نوشتار، علاوه بر موارد گفته شده، با مطالعه موردی رفتار اتحادیه اروپا، فرانسه، انگلستان، آلمان، روسیه، سنگاپور، مالزی به رفتار کشورها در مقابل اخبار جعلی نیز پرداخته شده است.
