بینو؛؛ برای سال ها، توییتر یکی از شرکت های رسانه های اجتماعی نایب قهرمان بود. اگرچه هرگز به اندازه و مقیاس فیسبوک یا اینستاگرام رشد نکرد ولی به سادگی در هم ریخت.
در آشفتگیهای توییتر بود که ایلان ماسک به عنوان ثروتمندترین مرد جهان و یکی از قدرتمندترین کاربران این رسانه اجتماعی پیشنهاد 44 میلیارد دلاری خرید توییتر را مطرح کرد. ایلان ماسک نوید عملکرد بهتر توییتر را در صورت مسئولیت میداد، مدیران توییتر را تحقیر میکرد و سیاستهای محتوایی آن را به سخره میگرفت و شکایتهایش از خدمات توییتر نیز بالا بود و بدین ترتیب در این مدت بیش از 7 هزار کارمند این شرکت را با اظهارات خود گیج کرد.
از آنجایی که ایلان ماسک فقدان چشمانداز تجاری و مالی شرکت را فاش کرد، سهام توییتر بیش از 30 درصد سقوط کرد!
اکنون، ایلان ماسک، آقای میلیاردر جهان، تلاش میکند از معامله خرید توییتر عقب نشینی کند. به عبارتی ایلان ماسک وارد عمل شد و فقدان چشم انداز تجاری و مالی توییتر را افشا کرد. حالا او پس از انتقاد از ضعف های شرکت توییتر، میخواهد از خرید آن صرف نظر کند.
او بیتردید بهطور اجتنابناپذیری بدتر از زمانی که قصد خرید توییتر را داشت، آن را ترک میکند. با هر توییت و طعنه عمومی، ایلان ماسک اعتماد به این شرکت رسانه اجتماعی را از بین برده، روحیه کارکنان را تحت فشار قرار داده، تبلیغکنندگان بالقوه را ترسانده، بر مشکلات مالی آن تاکید کرده و اطلاعات نادرست در مورد نحوه عملکرد توییتر را منتشر کرده و میکند.
در همین راستا به عنوان نمونه جیسون گلدمن، یکی از اعضای تیم موسس توییتر که در هیئت مدیره آن نیز حضور داشته است، به نیویورک تایمز گفته است:
«تعامل او با توییتر لطمه شدیدی به شرکت وارد کرد. کارمندان، تبلیغکنندگان و بازار به طور کلی نمیتوانند در شرکتی که مسیرش ناشناخته است و اکنون برای تکمیل معامله با یک بازیگر بدبین به دادگاه مراجعه میکند، محکوم شوند… عدم اعتماد هیئت مدیره به آینده بلندمدت شرکت، بدون توجه به نتیجه معامله ایلان، بر کارکنان، شرکا و سهامداران باقی خواهد ماند.»
این وضعیت نامطمئن نشان میدهد که چرا توییتر قرار است به زودی از ایلان ماسک شکایت کند تا او را مجبور به تکمیل قرارداد نماید. نبرد دادگاه به احتمال زیاد طولانی و مکرر خواهد بود و شامل ماهها دعوی قضایی پرهزینه و مذاکرات پرمخاطره توسط وکلای نخبه است. توییتر ممکن است در روال دادگاه برنده شود، اما اگر ببازد، ایلان ماسک می تواند با پرداخت هزینه فسخ از قرارداد خارج شود. یا دو طرف میتوانند دوباره مذاکره کنند یا به توافق برسند.
روز دوشنبه (11 ژوئیه؛ 20 تیر 1401) صدماتی که ایلان ماسک 51 ساله به توییتر وارد کرده، مشهود بود. سهام توییتر بیش از 11 درصد سقوط کرد و به یکی از پایین ترین نقاط خود از سال 2020 رسید زیرا سرمایه گذاران منتظر نبرد قانونی آینده بودند. از زمانی که توییتر پیشنهاد خرید ایلان ماسک را پذیرفت – در 25 آوریل- سهام توییتر بیش از یک سوم از ارزش خود را از دست داده است؛ زیرا سرمایه گذاران به طور فزایندهای تردید دارند که معامله با شرایط توافق شده انجام شود.
توییتر در این روز (روز دوشنبه) از اظهار نظر خودداری کرد. وکلای این شرکت در نامهای به وکلای آقای ماسک در روز یکشنبه گفتند که اقدام او برای فسخ قرارداد «بی اعتبار و اشتباه» است و ایلان ماسک «عامدانه و با اهداف مادی» توافق خود را برای خرید شرکت نقض کرده است. در این نامه اضافه شده است که توییتر به ارائه اطلاعات به آقای ماسک و تلاش برای به نتیجه رسیدن معامله ادامه خواهد داد.
ایلان ماسک هم به درخواست رسانهها برای اظهار نظر پاسخ نداده است.
برجستهترین و قابل تأملترین قسمت ویرانهای که ایلان ماسک از توییتر به نمایش گذاشت را شاید بتوان چشماندازهای مالی و تجاری رو به زوال این شرکت خواند. توییتر هفت سال از نه سالی که یک شرکت سهامی عام بوده با ضرر کار کرده است. بارها افراد مطلع تأکید کردند که در جریان مذاکرات در مورد پیشنهاد خرید ایلان ماسک، این شرکت هیچ علاقه جدی از سوی خریدارانی دیگر دریافت نکرد. از این رو هیئت مدیره توییتر تشخیص داد که پیشنهاد 54.20 دلاری آقای ماسک برای هر سهم بهترین پیشنهادی بود که می توانست به دست آورد اگرچه ایلان ماسک نشان داده بود که هیچ راهی برای رسیدن به آن قیمت به تنهایی ندارد.
در ماه های اخیر، اوضاع تجاری توییتر بدتر شده است. پاراگ آگراوال، مدیر اجرایی توییتر، در ماه می، طی یادداشتی به کارمندان گفت که این شرکت به اهداف تجاری و مالی خود عمل نکرده است. برای رسیدگی به این مسائل، او مدیران محصول و درآمد را برکنار کرد، سرعت استخدام را کاهش داد و تلاشی را برای جذب کاربران جدید و تنوع بخشی به تجارت الکترونیک آغاز کرد. در ماه آوریل، این شرکت ارائه چشم انداز مالی آینده نگر به سرمایه گذاران را متوقف کرد تا در انتظار خرید باشد. بعید است که این مسیر تغییر کند زیرا عدم اطمینان در مورد معامله باعث ناراحتی تبلیغکنندگان، یعنی منبع اصلی درآمد توییتر میشود.
بر این اساس آنجلو کاروسون، رئیس گروه ناظر Media Matters برای آمریکا، به نیویورک تایمز گفته است:
«توییتر در آینده نزدیک برای اطمینان دادن به تبلیغکنندگان و کاربران مبنی بر پایداری با مشکل مواجه خواهد شد.»
ایلان ماسک در تحقیقاتی ضمنی از مدیران ارشد توییتر گفت که میتوانست این شرکت بهتر عمل کند. او در ارائهای به سرمایهگذاران در ماه می، گفت که قصد دارد تا سال 2028 درآمد شرکت را به 26.4 میلیارد دلار افزایش دهد و در همان سال به 931 میلیون کاربر برسد که نسبت به 217 میلیون کاربر در پایان سال گذشته افزایش چشم گیری به شمار میآید.
ایلان ماسک در نامهای که روز جمعه به کمیسیون بورس و اوراق بهادار ارسال کرد، بر هدایت مالی بیسکان توییتر تاکید کرد. وکلای او نوشتند که «ابهام در چشم انداز تجاری و مالی» شرکت باعث توقف او شده بود، به ویژه با توجه به «عملکرد مالی و چشم انداز تجدید نظر شده» اخیر توییتر در سال مالی پیش رو!
از سوی دیگر باید در نظر داشت که ایلان ماسک که بیش از 100 میلیون دنبال کننده در توییتر دارد، از این جهت قابل باور است که بگوید این شبکه اجتماعی را نیز به شدت مورد بررسی قرار داده و گفته است که به اندازه سایر اپلیکیشن ها جذاب نیست. ایلان ماسک بارها و بدون مدرک مدعی شده که توییتر با حسابهای غیرمعتبرتر از آنچه که فاش کرده است، هجوم آورده است. چنین حسابهایی میتوانند خودکار شوند تا محتوای سمی یا نادرست را تولید کنند. (این شرکت گفته است که کمتر از 5 درصد از حسابهای موجود در پلتفرم خود جعلی یا اسپم هستند.)
کارشناسان معتقدند، سخنان ایلان ماسک در مورد حساب های جعلی و اسپم اعتماد به توییتر را تضعیف کرده است. باید در نظر داشت که این اظهارات درست زمانی صورت گرفته است که توییتر آماده می شود تا بحثهای سیاسی داغ در مورد انتخابات آینده در برزیل و انتخابات میان دورهای پاییز امسال در ایالات متحده را به عبارتی پوشش دهد.
در انتقاد دیگری از توییتر و نحوه نظارت آن بر محتوا، ایلان ماسک قول داد که به نام آزادی بیان، سیاستهای اعتدال این شرکت را از بین ببرد. در ماه مه، او گفت که «ممنوعیت دائمی» رئیس جمهور سابق آمریکا، دونالد ترامپ را از توییتر لغو خواهد کرد و به ترامپ اجازه بازگشت به این شبکه اجتماعی را می دهد. این موضوع باعث عصبانیت کاربران راستگرا و یا به عبارتی جمهوریخواه شد که مدتهاست توییتر را به سانسور آنها متهم میکردند و پرسشهایی را در مورد اینکه توییتر چگونه باید بحثهای مربوط به محدودیتهای آزادی بیان را مدیریت کند، دوباره مطرح کرد.
به گفته کارمند فعلی و سابق توییتر نیز، روحیه کارکنان در داخل شرکت تضعیف شده است. تا آنجا که درگیری داخلی و فرسایش را رقم زده است. اگرچه برخی میگویند از اینکه حالا به نظر میرسد ایلان ماسک تصمیم جدی برای مالکیت توییتر ندارد، خیالشان راحت شده است.
ایوان ویلیامز، یکی از بنیانگذاران توییتر، روز جمعه در توییتی اعلام کرد که آرزوی پایان دادن به شیطنتهای آقای ماسک را دارد.
آقای ویلیامز در پاسخ به این اعلامیه که توییتر قصد دارد از آقای ماسک شکایت کند و توافق را به پیش ببرد، توییت کرد:
«اگر من هنوز در هیئت مدیره بودم، میپرسیدم آیا میتوانیم اجازه دهیم این قسمت زشت تمام شود یا خیر. امیدوارم برنامه این باشد!»
مانو کورنت، کارمند توییتر، حال و هوای این روزهای توییتر را با کارتون نشان میدهد. به این صورت که توییتر متلاشی شدهای را نشان میدهد که با آرنج بیاحتیاطی آقای ماسک از قفسه رسانهها و شرکتهای فناوری بیرون افتاده و متلاشی شده است. او عتاب گونه نوشته: «میشکنی، میخری!»